Herkennen

Heeft u of de leerkracht vermoedens van dyslexie bij uw kind, en heeft school hier een dyslexiedossier voor opgebouwd? Dan kan het zinvol zijn om uw kind aan te melden voor een dyslexieonderzoek. Ook bij leerlingen van de middelbare school kunnen wij lees- en spellingproblemen onderzoeken, dan wel dyslexie vaststellen. Maar waar herkent u eventuele dyslexie aan? Hieronder staan enkele voorbeelden van veel voorkomende moeilijkheden bij kinderen met dyslexie:

• Bij het (hardop) lezen en spellen hebben zij de neiging woorden over te slaan en halen zij letters en klanken door
  elkaar (b/d, v/f, ei/ij). Ook bestaat er vaak weerstand tegen lezen;
• Bij het lezen en spellen gaan kinderen ‘letterlijk’ af op wat zij horen. Speeltuin wordt bijvoorbeeld spiltuin. Het kind haalt ‘wordt’
  en ‘woord’ door elkaar. Balen wordt gelezen als ballen etc.;
• Het leren van letter-klankcombinaties (oe, ui, ou, eu) verloopt of verliep moeizaam en gaat (nog) niet helemaal vanzelf;

• Kinderen met dyslexie schrijven vaak langzaam en kunnen een slordig handschrift hebben;

• De verwerking van klanken gaat moeizaam, wat bijvoorbeeld te merken is bij rijmspelletjes of “goochelen” met klanken. Probeer dit bijvoorbeeld eens uit door vragen als: “strik. Verwijder de r”, met als oplossing “stik”.

Bovenstaande kenmerken zijn voorbeelden en komen dus niet bij ieder kind met dyslexie voor.

Comorbiditeit
Per 1 januari 2022 – met de ingang van het PDDB 3.0 – is het voor kinderen met een andere diagnose, zoals ADHD, TOS of ASS, ook mogelijk om aangemeld te worden voor een vergoed dyslexieonderzoek. Binnen O3 Schoolpsychologie hebben wij ervaring met, en kennis van, comorbide problematiek.

Onderzoek 
Op de dag van het onderzoek brengt u uw kind naar ons kantoor. U hoeft verder niets voor te bereiden. Tijdens dit onderzoek, dat afhankelijk van de situatie meestal twee dagdelen van elk ongeveer twee en een half uur duurt, bent u als ouder niet aanwezig. Omdat wij in het centrum van Alphen aan den Rijn kantoor houden, kunt u mooi even rustig winkelen of een kop koffie gaan drinken op een terras. Het is ook mogelijk bij ons in de wachtkamer (voorzien van gratis WiFi) plaats te nemen.

Wij kijken tijdens het diagnostisch onderzoek naar een aantal factoren zoals:

• voorinformatie van school en ouders
• lees- en spellingachterstanden
• fonologische vaardigheden (klankverwerking)
• het geheugen van uw kind
• automatiseringsvaardigheden
• woordvindingsproblemen
• (verbale) intelligentie

Deze onderzoeken zijn nodig om vast te stellen of er andere factoren, zoals een verstandelijke beperking, algemene of specifieke taalstoornis of algemeen leerprobleem zijn die de taalachterstand kan verklaren, en helpen om een beeld te krijgen van sterke en minder sterke onderdelen in het (cognitief) functioneren van uw kind. 
Vervolgens wordt door ons een rapport gemaakt waarin de bevindingen van het onderzoek worden vermeld. Het verslag volgt de richtlijnen van het PDDB 3.0. Natuurlijk staat er in dit verslag een aantal adviezen en aanbevelingen die specifiek voor uw kind van toepassing zijn. Bovendien krijgt u indien van toepassing een dyslexieverklaring waardoor uw kind extra voorzieningen op school kan krijgen. De conceptversie van dit rapport ontvangt u waar mogelijk binnen 15 werkdagen. Het contact loopt hierin via u als ouder(s).

Behandeling

Binnen een behandeltraject streven wij naar een goede samenwerking met ouders, kind en school. Wij hebben u als ouder – en kenner van uw eigen kind – nodig als co-therapeut. U komt met uw kind (doorgaans) eens per week naar de praktijk, voor een behandeling van drie kwartier. Uw behandelaar geeft u handvatten en oefeningen mee om die week thuis verder te oefenen. Aan de hand van het behandelplan, welke bij de start van het traject opgesteld wordt, werken u, uw kind en de behandelaar doelgericht aan wat uw kind nodig heeft. Dit is op gebied van lezen en spellen, maar ook wat betreft bijvoorbeeld zelfbeeld en motivatie.

Kinderen met ernstige dyslexie schrijven woorden vaak zoals zij de klanken horen en missen de steun van een geautomatiseerd woordbeeld. Wij gebruiken als behandelmethode doorgaans Pi-Spello, waarbij het kind leert om de juiste klanken en klankstukjes binnen een woord te herkennen. Ook leert het om deze klanken en klankstukjes om te zetten in de juiste tekens en woorddelen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de kleur-klank koppeling. Vooraf wordt er gekeken naar welke fouten er precies gemaakt worden, waardoor ieder kind op zijn eigen niveau wordt behandeld.
Natuurlijk wordt ook het lezen niet vergeten. Kinderen ‘hakken en plakken’ vaak woorddelen en woorden bij het lezen. Door middel van een andere leestechniek wordt de nadruk op vlot en vloeiend lezen gelegd. Hierdoor ervaart uw kind op den duur een groter plezier in lezen en gaat zijn leesvaardigheid voorruit. Voor het bevorderen van het lezen, is het zeer belangrijk om regelmatig met uw kind hardop te lezen.

Sociaal-emotioneel 

Kinderen met dyslexie hebben regelmatig te maken met bijkomende problemen, naast de moeite met lezen en spellen. Zij ervaren soms sociaal-emotionele problemen, omdat het hen nog niet lukt te presteren naar hun volle vermogen. Dit leidt ook vaak tot motivatieproblemen. Het kan dus zinvol zijn om ook de sociaal-emotionele problemen te behandelen, parallel aan of voordat de daadwerkelijke behandeling van de dyslexie plaats vindt. Ook problemen in bijvoorbeeld de aandacht en het geheugen komen vaker voor bij kinderen met dyslexie. Hier houden wij tijdens de dyslexiebehandeling ook rekening mee.
Daarnaast zal er in een behandeltraject bij O3 Schoolpsychologie aandacht worden besteed aan voorlichting over dyslexie, het zelfbeeld en zelfvertrouwen van uw kind en een stimulerende en een motiverende werkwijze. Elk jaar geven wij ook een groepstraining gericht op de sociaal-emotionele ontwikkeling; voor een groep kinderen die het het hardst nodig heeft om Dyslexie de Baas te worden!

Contact 
Bent u benieuwd naar de mogelijkheden? Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek.

Voor verdere informatie en tips voor ouders kunt u terecht bij Oudervereniging Balans en Dyslexie Centraal. Op de website www.happydyslectisch.nl is ook veel interessante informatie te vinden, met daarnaast ook leuke en handige hulpmiddelen en tips.